 |
Yeşil Türbe
Yıldırım Bayezıd'ın oğlu Çelebi Sultan Mehmet tarafından Yeşil Cami ile birlikte 1421 yılında yaptırılmıştır. Türbe kentin doğusunda Yeşil
semtinde, Yeşil Cami'nin karşısındaki tepe üzerindedir. Mimarı Hacı İvaz Paşa'dır.
Nakkaşları Ali bin İlyas Ali, Mehmed el Mecnun'dur. Türk mezar anıtlarının en gösterişlilerinden
biri olan Yeşil Türbe ismi ile ismi ile bilinen türbenin yapımı Çelebi Sultan Mehmet’in
ölümünden kırk gün önce h.824 (1421) yılında bitirilmiştir. Selçuklu kümbet geleneğini
sürdüren Yeşil Türbe’nin
sekiz köşeli bir planı
vardır. Dış görünümünde tek katlı
izlenimi verirse de, gerçekte sembolik anlamda sandukaların bulunduğu yer ile bunun
altındaki basık tonozlu mezar odasından meydana gelmiştir. Sekiz köşeli bir kasnağa
oturan kubbenin yüksekliği 6.60 m. çapı ise 15 m.dir. Kasnağın her tarafında sivri
kemerli bir pencere yer almıştır. Bugün sıvalı olan bu kasnağın çinili olduğu sanılmaktadır.
Diğer taraftan Evliya Çelebi de kubbenin yeşil sırlı bir kiremitle örtülü olduğundan
söz etmektedir. Yeşil Cami’nin mihrap yönünden, cami ile türbeyi birbirinden ayıran
Yeşil Caddesi’nden merdivenle bahçe içerisindeki türbeye girilmektedir. Geniş
kapısı üzerindeki sülüs yazılı kitabede “Burası Medfun Said, Şehid Sultan oğlu Sultan Mehmed
Bin Beyazıd’ın türbesidir. 824 senesi Cemaziyellülâsında vefat etmiştir” yazılıdır.
Türbenin dış duvarları kubbe kasnağına kadar 6 köşeli, yeşil ve firuze yeşili çinilerle
kaplıdır. Girişin solundaki çiniler orijinaldir ve diğerleri geç devirlerde yapılan
onarımlar
sırasında yenilenmişlerdir. Türbenin kenarlarında ayna kısımları sivri
kemerli dikdörtgen birer pencere vardır. Bunların üzerleri açık mavi zemin üzerine
renkli sülüs yazılarla süslenmiştir. İstiridye kabuğu şeklinde sonuçlanan kapı nişinin
iki yanında ise küçük çinili mihraplar yer almıştır. Ceviz ağacından türbe kapısına
geometrik örgü motifleri işlenmiştir. Türk ahşap işçiliğinin en güzel örneklerinden
olan bu kapı Tebrizli Ahmet oğlu Hacı Ali’nin eseridir. İki basamakla girilen türbenin
ortasına sekiz köşeli bir kaide ve Çelebi Sultan Mehmet’in sembolik sandukası yerleştirilmiştir.
Sandukanın alt kısmında, koyu mavi ve sarı renkli zemine stilize gelincik ve lotus
motifleri ile bezenmiş çiniden küçük mihrapçıklar peş peşe sıralanmıştır. Bunların
etrafını da celi yazılı, altın yaldızlı bir kitabe çevirmiştir. Türbede Çelebi Sultan
Mehmet’in kızlarından Varna’da şehit olan Karaca Paşa’nın zevcesi Selçuk Hatun,
Hafsa Hatun, Ayşe Hatun, Sitti Hatun ve 1429 yılındaki vebadan ölen oğulları Mahmut
ve Yusuf ile, 1422’de idam edilen Mustafa ve Daya Hatun gömülüdür. Türbenin iç duvarları
3 m. yüksekliğe kadar sekiz köşeli, yeşil çinilerle kaplanmıştır. Bunların üzerlerinde
de Selçuklu üslubunda madalyonlar, pencere üzerindeki ayna kısmında Hz.Muhammed’in
sözlerini içeren yazılar bulunmaktadır. Edirne, Sultan II.Murat Camisi’nin mihrabına
benzeyen Yeşil Türbe’nin mihrabı sözcüğün tam anlamıyla eşsiz bir sanat eseridir.
|
|
 |
|